Blogia

ensinargalego

Clausura do blog

Este blog vai ser clausurado, temporalmente, e no seu lugar abrimos un novo blog.

Ferrín e a RAG

Ferrín e a RAG

Dende o 23 de xaneiro de 2010 a Real Academia Galega conta cun novo presidente. Para todos os que amamos a lingua e a literatura galega e a cultura en xeral, é un honor que a máis importante institución das nosas letras estea presidida polo mellor escritor vivo da nosa literatura. Persoa comprometida co idioma dende sempre, intelectual do mais alto nivel, brillantísimo poeta e narrador. Congratulámonos por dar este paso adiante, quen fuxiu durante moitos anos de  asumir responsabilidades, sobre todo, relacionadas con  traballos burocráticos.

Nestes tempos de debate sobre o Decreto do galego, a Consellería debería ter moi en conta a opinión da RAG. Nela están os intelectos máis lúcidos das nosas letras. O informe que elaboraron non vai en contra  de ninguén, senón, simplemente, en defensa da lingua de Nós, lingua, aínda non normalizada, e que, igual que a muller na sociedade actual, merece unha descriminación positiva para que sobreviva neste mundo globalizado. Debemos prestixiar o idioma, e sobre todo, entregarllo aos nosos fillos como a máis prezada herdanza. Esta é a clave: a transmisión xeracional.

Seguro que o presidente da RAG (Xosé Luís Méndez Ferrín) e os outros que están ao fronte, F. Fernández Rei, M. González, X. Ferro Ruibal  e todos os demais da Academia, expertos lingüístas, escritores, historiadores, farán todo o que lles sexa posible para que a nosa lingua "dure mil primaveras máis".

Parabéns a Ferrín, á Academia e ás Nosas Letras!!

Red SOStenible

Red SOStenible

 

Consideramos imprescindible la retirada de la disposición final primera de la Ley de Economía Sostenible por los siguientes motivos:

 

1 -Viola los derechos constitucionales en los que se ha de basar un estado democrático en especial la presunción de inocencia, libertad de expresión, privacidad, inviolabilidad domiciliaria, tutela judicial efectiva, libertad de mercado, protección de consumidoras y consumidores, entre otros.

 

2 - Genera para la Internet un estado de excepción en el cual la ciudadanía será tratada mediante procedimientos administrativos sumarísimos reservados por la Audiencia Nacional a narcotraficantes y terroristas.

 

3 - Establece un procedimiento punitivo “a la carta” para casos en los que los tribunales ya han manifestado que no constituían delito, implicando incluso la necesidad de modificar al menos 4 leyes, una de ellas orgánica. Esto conlleva un cambio radical en el sistema jurídico y una fuente de inseguridad para el sector de las TIC (Tecnología de la Información y la Comunicación). Recordamos, en este sentido, que el intercambio de conocimiento y cultura en la red es un motor económico importante para salir de la crisis como se ha demostrado ampliamente.

 

4 - Los mecanismos preventivos urgentes de los que dispone la ley y la judicatura son para proteger a toda ciudadanía frente a riesgos tan graves como los que afectan a la salud pública. El gobierno pretende utilizar estos mismos mecanismos de protección global para beneficiar intereses particulares frente a la ciudadanía. Además la normativa introducirá el concepto de "lucro indirecto", es decir: a mí me pueden cerrrar el blog porque "promociono" a uno que "promociona" a otro que linka a un tercero que hace negocios presuntamente ilícitos

 

5 - Recordamos que la propiedad intelectual no es un derecho fundamental contrariamente a las declaraciones del Ministro de Justicia, Francisco Caamaño. Lo que es un derecho fundamental es el derecho a la producción literaria y artística.

 

6 - De acuerdo con las declaraciones de la Ministra de Cultura, esta disposición se utilizará exclusivamente para cerrar 200 webs que presuntamente están atentando contra los derechos de autor. Entendemos que si éste es el objetivo de la disposición, no es necesaria, ya que con la legislación actual existen procedimientos que permiten actuar contra webs, incluso con medidas cautelares, cuando presuntamente se esté incumpliendo la legalidad. Por lo que no queda sino recelar de las verdaderas intenciones que la motivan ya que lo único que añade a la legislación actual es el hecho de dejar la ciudadanía en una situación de grave indefensión jurídica en el entorno digital.

 

7 - Finalmente consideramos que la propuesta del gobierno no sólo es un despilfarro de recursos sino que será absolutamente ineficaz en sus presuntos propósitos y deja patente la absoluta incapacidad por parte del ejecutivo de entender los tiempos y motores de la Era Digital.

 

La disposición es una concesión más a la vieja industria del entretenimiento en detrimento de los derechos fundamentales de la ciudadanía en la era digital.

 

La ciudadanía no puede permitir de ninguna manera que sigan los intentos de vulnerar derechos fundamentales de las personas, sin la debida tutela judicial efectiva, para proteger derechos de menor rango como la propiedad intelectual. Dicha circunstancia ya fué aclarada con el dictado de inconstitucionalidad de la ley Corcuera (o ley de patada en la puerta). El Manifiesto en defensa de los derechos fundamentales en Internet, respaldado por más de 200 000 personas, ya avanzó la reacción y demandas de la ciudadanía antes la perspectiva inaceptable del gobierno.

 

 

Para impulsar un definitivo cambio de rumbo y coordinar una respuesta conjunta, el 9 de enero se ha constituido la "Red SOStenible" una plataforma representativa de todos los sectores sociedad civil afectados. El objetivo es iniciar una ofensiva para garantizar una regulación del entorno digital que permita expresar todo el potencial de la Red y de la creación cultural respetando las libertades fundamentales.

 

En este sentido, reconocemos como referencia para el desarrollo de la era digital, la Carta para la innovación, la creatividad y el acceso al conocimiento, un documento de síntesis elaborado por más de 100 expertos de 20 países que recoge los principios legales fundamentales que deben inspirar este nuevo horizonte.

 

En particular, consideramos que en estos momentos es especialmente urgentes la implementación por parte de gobiernos e instituciones competentes, de los siguientes aspectos recogidos en la Carta:

 

1 - Las/os artistas como todos los trabajadores tienen que poder vivir de su trabajo (referencia punto 2 "Demandas legales", párrafo B. "Estímulo de la creatividad y la innovación", de la Carta);

 

2 - La sociedad necesita para su desarrollo de una red abierta y libre (referencia punto 2 "Demandas legales", párrafo D "Acceso a las infraestructuras tecnológicas", de la Carta);

 

3 - El derecho a cita y el derecho a compartir tienen que ser potenciado y no limitado como fundamento de toda posibilidad de información y constitutivo de todo conocimiento (referencia punto 2 "Demandas legales", párrafo A "Derechos en un contexto digital", de la Carta);

 

4 - La ciudadanía debe poder disfrutar libremente de los derechos exclusivos de los bienes públicos que se pagan con su dinero, con el dinero publico (referencia punto 2 "Demandas legales", párrafo C "Conocimiento común y dominio público", de la Carta);

 

5 -Consideramos necesaria una reforma en profundidad del sistema de las entidades de gestión y la abolición del canon digital (referencia punto 2 "Demandas legales", párrafo B. "Estímulo de la creatividad y la innovación", de la Carta).

 

Por todo ello hoy se inicia la campaña INTERNET NO SERA OTRA TELE y se llevarán a cabo diversas acciones ciudadanas durante todo el periodo de la presidencia española de la UE.

 

Consideramos particularmente importantes en el calendario de la presidencia de turno española el II Congreso de Economía de la Cultura (29 y 30 de marzo en Barcelona), Reunión Informal de ministros de Cultura (30 y 31 de marzo en Barcelona) y la reunión de ministros de Telecomunicaciones (18 a 20 de abril en Granada).

 

La Red tiene previsto reunirse con representantes nacionales e internacionales de partidos políticos, representantes de la cultura y legaciones diplomáticas.

 

Firmado Red SOStenible

 

http://Red-SOStenible.net

 

http://Red-SOStenible.net/colabora/

 

La Red Sostenible somos todo. Si quieres adherirte a este texto, cópialo, blogguéalo, difúndelo.

 

22, decembro

22, decembro

¿Recordas? Había un lugar do inverno onde non custaba traballo ser feliz. A lotería sempre tocaba no barrio do teu corazón e a nena máis linda, que tiña labios de chocolate, esperaba polo teu regreso. El Lobo era unha marca de turrón e os lobos só existían nas novelas de Jack London. En Jijona saían a desfilar bonecas. Pisabas o xeo das pozas e o ruído, como unha mazá, enchía de lavanda o aire. Belén aínda non era nome de muller e musgo rimaba con pastores, reis e un portal. Nescafé era menos descafeinado e un tren levaba a algures un vagón cargado de abrazos. Chovía mazapán. A ti gustábache o Cointreau e, cando todos durmían, levantábaste ás agachadas para beliscar aquel branco elixir, xeado. Ti, que durmías pouco e mal, lías versos de amor dunha colección de obras inmortais: «He de volver a verte/ y morirme de nuevo entre tus brazos». Querías ser escritor para poder escribir que habías de volver a vela e que morrerías de novo entre os seus brazos, os seus ollos: os ollos dela, que non entendía de metáforas. «Si les escribes poemas, siempre ganan las mujeres», díxome un poeta triste nunha noite marihuana de Madrid. Era mentira: ganar e perder, no amor, son sinónimos. Fumabas Ducados; os domingos, Winston. Xogabas a ser Don Juan; pero acababas mal, como Romeo. A avoa peiteaba o seu pelo branco no espello e contaba para ti o conto da flor do lirulau, que nunca entendías de todo. Despois soubeches que as cousas que non entendes tamén poden ser fermosas. Mamá coidaba de ti e ti coidabas os teus libros. O autobús destino Verín era un billete ao paraíso. Queríaste máis do que te queres. Tamén chorabas máis: ese hábito estúpido de ser romántico. Agora miras atrás e sabes que a única lotería é estar vivo, amar, que te amen. ¿Recordas? Había un lugar do inverno onde non custaba traballo... (Escribe as dúas palabras que restan, por favor).

Xosé Carlos Caneiro: La Voz de Galicia, 22 de decembro de 2009

Viva Galicia bilingüe

Viva Galicia bilingüe

Non me puiden resistir a publicalo, aínda que, ao mellor, xa o lestes e vivistes situacións desta índole.en moitas ocasións. Foi publicado no día de hoxe (venres 11 de decembro de 2009) en  La Voz de Galicia

Teresa Moure, Benquerida catástrofe

Teresa Moure, Benquerida catástrofe

Despois do éxito de Herba moura, non debe ser fácil para unha escritora publicar unha novela na que tanto os críticos como os lectores agardan unha calidade, amenidade e que os enganche igual que a obra anterior. Recoñecendo que é moi difícil estar sempre a un nivel tan alto, esta novela tampouco defraudou. É diferente, pero con moita calidade e amenidade. Nela a autora indaga sobre a identidade sexual de cada un. O outro sexo que todos levamos.

A relación de Adam e Eva xa non funciona, despois de levaren 7 anos como parella, aínda que aparentemente non teñan problemas. Pero hai algo neles, nos dous, e  do que ambos son conscientes, que os distancian e fai que non dialoguen nin haxa complicidade entre eles como antes.

Todo comeza cun problema de pel de Adam e a consulta no dermatólogo. A partir de entón, pouco a pouco imos constatando a súa transformación e tamén o distanciamento de Eva. Esta, non sendo capaz de afrontar o problema, opta pola fuxida cuns compañeiros ao estranxeiro e logo a reclusión nun cenobio. El vai pasando do enfado á ira e a outros estados anímicos, xa que non acepta a vida en solitario, para acabar con outra parella, tamén muller, e o cambio de nome: Mada.

Nesta novela temos a novidade de que a narradora se mostra como tal, dirixíndose directamente á lectora (ou lector), para ir dándolle indicacións e, incluso, amosándose como nun nivel de superioridade, xa que toda a trama, os personaxes,  o desenvolvemento da historia, depende dela. Ás veces dá a sensación de que chega a cansar a súa presenza e a súa insolencia, mais a retirada a tempo, fai que continuemos a lectura sen perder o fío e co mesmo interese.

Sen dúbida, Teresa Moure quere indagar en novos camiños e aportar algo novo á literatura galega.

 

O neno de Ourense

O neno de Ourense

Durante moitos días segue sendo a noticia en Ourense. O caso do neno obeso que a fiscalía pide aos pais que o entreguen á Xunta. Non o podo crer. Que lles arrebaten un neno aos seus pais. Sabemos que o caso non é sinxelo, pero ten que haber outras solucións. Por unha banda, parece que o rapaz ten adelgazado nos últimos meses ( máis de 10 quilos). Por outro lado un coñecido endocrino dixo publicamente que non corría perigo a súa vida e que calquera tratamento que se dera fóra do entorno familiar estaba condenado ao fracaso. Reitero. Debe haber outras solucións. Como por exemplo que se faga un seguimento do neno na súa casa. Que o médico faga un control semanal ou quincenal para ver a evolución do neno. Que a familia reciba apoio dos Servizos Sociais do Concello ou da Xunta, etc.

Ademais, hai moitos casos de rapaces ou adolescentes con problemas non menos importantes. Refírome a casos relacionados coas drogas, o alcohol, agresións á propia familia, etc. Sen embargo nestes casos as autoridades non investigan, nin llos quitan a seus pais.

Todos somos conscientes de que é un problema grave. Isto non o discutimos. Pero, cantas persoas adultas teñen sobrepeso ou outros problemas graves de distinta índole e non seguen o tratamento ou instruccións dos médicos? E finalmente, quero facer outra reflexión. Acaso todos nós non nos excedemos algunha vez na comida ou ... ? Logo arrepentímonos. É verdade. Pero xa pasou. O que estea libre de culpa que tire a primeira pedra.

 

 

Los Toros

Los Toros

Hoxe foi o último. Esperaremos un ano para presenciar en directo as carreiras polas rúas de Pamplona. Algúns coñecen a rúa Estafeta, e Mercaderes, porque sae no televisor público: o pagado por todos os cidadáns. Este ano desprazaron máis de cen profesionais. Un despregue semellante non o empregan nin sequera en cubrir os premios Príncipe de Asturias, ou o Cervantes. A televisión pública, repito e repetirei, está para outras cousas. Pero aquí disfrutamos coa cousa de Los Toros. Quizá eu estea a perderme unha experiencia inolvidable. Quizá a miña ignorancia e falta de sensibilidade taurina signifique un grave trastorno no meu adentro. Pero non consigo adiviñar cal é a arte esencial que contén o mundo do toreo. Nunca vin máis alá da tortura a un animal en nome de certos sortilexios de capa e espada. Nunca vin máis alá do sangue, da abnegada estulticia e do máis gratuíto dos sufrimentos. O sangue chama polo sangue. Por iso de cando en vez morre algún torero ou alguén que corre diante dos touros, en Estafeta ou Mercaderes. O Estado, que nos protexe do tabaco e que nos pide (con sanción económica e tres puntos de sutura no carné) que coloquemos o cinturón de seguridade mentres conducimos, consente. O Estado protector que nunca nos defende en circunstancias máis lesivas para nós. Por exemplo: non nos distancia da televisión estúpida, necia e bobalicona. Non nos separa da carroña vil do «corazón». E non nos separa de Los Toros. España converteu un espectáculo de sangue, tortura e execución, na súa «fiesta nacional». Somos un país condenado a non entenderse consigo mesmo. Nunca. Por iso existen as carreiras suicidas dos sanfermines. E Los Toros. Non encontro xustificación para que tipos como José Tomás sexan considerados artistas e que verdadeiros artistas teñan que ganarse a vida tocando a guitarra nas rúas. Odio Los Toros. E non pido perdón.

Xosé Carlos Caneiro, La Voz de Galicia. 14 de xullo de 2009

Amigos

Amigos

Éunha palabra devaluada a que titula esta columna. Non obstante, certifico a súa grandeza e necesidade. Ratifico a súa urxencia nestes malos tempos que vivimos. Cando ninguén aparece, sempre quedan os amigos. Van sen que ti o pidas. Están para todo. Para os consellos (eses que nunca aceptamos), para acompañar ata que sae o sol mentres recitas poemas a unha lúa que só podes ver ti. Os amigos son un seguro contra a crise (ese substantivo que Feijoo se empeña en denominar «crisi», quizá para que pareza diminuta). Os amigos están sempre e nunca marchan, aínda que marchen a Andorra ou Venezuela. Vante ver cando che doe a alma. Abrázante, como só abrazan os amigos. Son tenrura aínda que en ocasións aparenten pétreos. Se saben que estás mal non tes que chamalos porque os amigos de verdade son os que non faltan, certamente, cando a vida semella un gato panza arriba. Falo dos amigos, ¿sabes? Son o mellor patrimonio e unha das grandes fortunas do ser humano. Beben contigo, contigo cantan, discuten do divino e do humano para chegar a ningunha parte. Os amigos non se distancian nin cando casan, teñen fillos, e tantas preocupacións. Os amigos están sempre aínda que non chamen. Non hai día que non pensen en ti. Rin contigo e, se fai falta, contigo choran ata afogar entre vasos as penas. Os amigos cambiarían a súa risa para que ti non tiveras lágrimas. Conxugan só o verbo dar . Son imprescindibles. E nunca son demasiados. Os amigos que saben todo de ti. Os que te botan de menos cando non estás. Os que lamentan os teus fracasos e gozan máis ca ti os éxitos. Os amigos curan, salvan do tedio, alimentan a miña fe no ser humano. Polos amigos escribo este De bar en bar que me sae das entrañas. Como saen todas as cousas importantes, a vida. Por eles levanto a copa en medio de xuño, en medio do corazón. Polo sol que nos dan. Porque sen eles somos nada. Apenas.

Xosé Carlos Caneiro, La Voz de Galicia. 16 de xuño de 2009

DÍA MUNDIAL DO MEDIO AMBIENTE

O 5 de xuño foi designado Día Mundial do Medio Ambiente por Nacións Unidas no 1972. Isto quere dicir que dende hai máis de 3 décadas tratan de concienciarnos dos problemas que padece o noso planeta. O lema deste ano é significativo: "O teu planeta necesítate. UNidos para combatir o cambio climático". Todos podemos ver con frecuencia os efectos deste problema planetario. Por se non nos damos conta, a propia natureza nolo recorda a miúdo. Proba disto son os ciclóns, cada vez máis frecuentes, os períodos de grandes secas, a desertización de moitas zonas, as inundacións, as elevadas temperaturas estivais (grandes e numerosos incendios), a contaminación nas grandes urbes, etc, etc.

Todos debemos reflexionar sobre estes temas. Todos debemos contribuír para frear o deterioro do noso planeta, sobre todo, pola conta que nos ten. Podemos usar máis os medios de transporte públicos ou ir a pé ao traballo, non malgastar a auga, a luz, a calefacción, o papel, separar os residuos para reciclar, utilizar productos ecolóxicos, non usar herbicidas, etc.

Tamén é importante concienciar aos que nos rodean. Un papel importante témolo os que estamos en centros educativos e traballamos con nenos ou mozos. Son o futuro. Reflexionemos sobre a máxima que di algo así como, non vos preocupedes do planeta que lle deixades aos vosos fillos, senón dos fillos que lle deixades ao planeta.

Un labor moi importante están facendo os centros que participan no proxecto da Axenda 21 Escolar de Galicia. É un proxecto da Consellería de Medio Ambiente e a Consellería de Educación con moi bos resultados. Dende logo debémonos congratular do seu traballo, do entusiasmo que manifestan e da implicación do profesorado e, sobre todo, do alumnado. Esperamos que continúen e vaia aumentando o número de centros ano a ano.

A Terra é de todos. Cuidémola e respectémola!!

 

O XURÉS, RESERVA DA BIOSFERA

O XURÉS, RESERVA DA BIOSFERA

É unha satisfacción para min que ese anaquiño da terra onde nacín, me criei, me fixen persoa e á que sigo unido pr múltiples lazos, sexa galardoada cun premio tan importante. Sen dúbida esa preciosa comarca da Baixa Limia merece tal galardón. pola súa riqueza natural, paisaxística, arqueolóxica e, sobre todo, polo respecto e entendemento entre o home e o medio que os rodea. As xentes desas terras, que viven fundamentalmente do campo, da gandería, sempre foron respectuosos co medio que lles deu de comer.

Os homes e mulleres, que tiveron que emigrar nos anos 60 a Francia, volveron ao seu terruño, cando puideron, para seguir pegados e vivindo del. Non se foron para as cidades. Quedaron alí. Para eles a terra, como dicía Vicente Risco, é unha relixión. Todos volveron para permanecer e morrer nela. Hoxe esta xeración, apenas traballa xa, por causa da idade. Mais, aínda quedan algúns máis novos, poucos, que continúan con esas tarefas. Seguen traballando e coidando destes prediosos lares. Así, pódense ver polos montes da Serra de Laboreiro, polos Montes do Quinxo, vacas soltas, moitas "cachenas" e burras (bestas) pacendo nos altos e nas corgas como antano. Sen dúbida estes gandeiros merecen axudas e incentivos económicos para contiuar con esta tradición e coa conservación desta preciosa comarca.

 

AUDITORIO, para cando?

AUDITORIO, para cando?

Este luns 18 de maio tivemos un concerto de guitarra de Breogán Prego Moreno na Casa de Cultura de Verín. Este artista, de pais galegos, nacido na emigración en Suíza, viviu algúns anos en Coruña. Despois vai estudar a Madrid e neste momento vive en Soria. Foi moi interesante e ameno. O salón estaba cheo de xente, nenos do conservatorio cos seus pais e nais, e moitas persoas ás que lles gusta a música e lles interesa a cultura.

O domingo 17 de maio, como todos os anos, houbo un acto literario-musical no mesmo lugar. O salón estaba ateigado de persoas. Non se cabía nin sentados, nin de pé. A semana anterior, o escritor verinés, X. Carlos Caneiro, presentou no mesmo lugar a súa última novela, Blue Moon, coa sala repleta.

Aínda que os actos culturais non son moi frecuentes na nosa vila, cando os hai, o único sitio do que se dispón na comarca é este diminuto salón da Casa da Cultura. Sempre está cheo de todo. Por tanto, a cultura interesa en Verín e na súa comarca.

Non dispoñemos dun lugar axeitado para unha representación teatral, nin para un concerto de certa altura, nin para unha conferencia á que poida acudir máis de 90 persoas. Xa se fixeron obras de teatro no Pavillón Municipal. De pena. Creo, sinceramente, que merecemos algo máis na vila máis grande da provincia de Ourense. Tanto se queremos ver unha obra de teatro, concerto, etc. temos que desprazarnos 75 quilómetros ata Ourense. Veremos algún día un Auditorio, un Edificio Multiusos do nivel que lle corresponde a Verín? Esperemos que agora a nova Secretaria de Turismo da Consellería de Cultura, Dª Carmen Pardo (na foto), se acorde da situación en que está a súa vila, a súa comarca e faga algo por ela. Non perdemos a esperanza.

Don Ramón Piñeiro

Don Ramón Piñeiro

Achégase o Día das Letras Galegas. Os xornais están cheos de referencias á figura homenaxeada este ano, Ramón Piñeiro. Xa manifestei en varias ocasións que non son moi partidario de celebrar este día como un "cabodano", mais a verdade é que peor sería non facer nada. Para os que amamos a nosa lingua todos os días son días das letras galegas, pois vivimos os 365 días do ano en galego.

Do autor homenaxeado este ano están a falar nos diferentes medios moitas autoridades. Aínda que a súa obra non é das máis lida, nin coñecida, ten a súa importancia. Mais eu quería destacar a súa persoa e a súa figura na recuperación cultural nos anos 50 co Grupo Galaxia. O seu papel foi fundamental neses anos difíciles para a lingua e a literatura galegas. Este grupo encabezado por Ramón Piñeiro fixo que o galego volvese pouco a pouco a ter presenza na vida cultural. Vai comezar a usarse en actos públicos, vanse publicar obras na nosa lingua. O esforzo destes homes na década dos 50 verían os froitos na década dos 60 e 70. Grazas a eles comeza o novo "Rexurdimento" das nosas letras.

Eu tiven o privilexio e o gusto de coñecer a Ramón Piñeiro a mediados dos 80 en Compostela. Para min, daquela estudante de Filoloxía, era un gozo estar con estas figuras míticas da cultura galega. Sempre que podía asistía aos actos onde eles estaban. Lembro algúns de Filgueira Valverde, Ramón Piñeiro, Francisco Fernández del Riego, Carballo Calero. Sen dúbida que eran os nosos mitos, eran os grandes sabios clásicos de Galicia, para aqueles mozos dos 80 en Compostela.

X. Carlos Caneiro, Blue Moon

X. Carlos Caneiro, Blue Moon

O autor verinés acaba de presentar na súa vila natal a súa última novela. Estivo acompañado do director literario de Biblos Clube de Lectores, Tucho Calvo, onde foi publicada esta novela curta de Caneiro. O autor, fiel ao seu estilo, cunha linguaxe moi coidada e a musicalidade permanente, con temas e personaxes recorrentes, varía a estrutura e o ritmo da obra. Neste caso existe unha trama, un argumento. Bruno T, artista fracasado e trompetista de pouco talento, sofre trastornos mentais: busca a esencia da arte. Casado con Rosa, xuíza de prestixio, acode ao psiquiatra, Luís Portugal. Este, home que busca o prestixio a toda costa, pon en perigo o seu matrimonio con Clara Santos para poder curar a Bruno T. A partir de aí comeza unha relación tremebunda e tórrida entre Bruno e Clara. A novela vai avanzar cun ritmo vertixinoso igual que a súa relación. Aparece a intriga, o suspense. O final é inesperado.

Nesta novela aparecen certos temas "caneirianos": a procura da beleza, o absurdo da existencia, o amor desesperado, o fracaso na vida, a búsqueda constante da felicidade. Os personaxes van cargados como sempre de problemas mentais, son desequilibrados, fracasados, atormentados pola súa infancia ou adoslescencia, aínda que aparentemente teñan unha situación cómoda na vida.

Creo que é unha novela que lles vai gustar aos lectores asiduos de Caneiro, pero tamén aos posibles novos lectores, que teñan certas reticencias para lelo, pola súa dificultade, o seu estilo ou extensión das novelas anteriores. Léana e disfruten.

James Salter, A idade da auga

James Salter, A idade da auga

Acabo de ler este libro de relatos do escritor escocés. Algo ten en común co mundo fantástico e imaxinario do noso Álvaro Cunqueiro. Son de lectura rápida e amena. Pero o que máis sorprende é que un escritor que domina perfectamente o inglés, a súa lingua nai, publique en galego. Parece o mundo ao revés, xa que todos os autores procuran publicar nas linguas que teñen máis falantes como español, inglés, por iso de ter máis lectores, que sen dúbida é bo. Mais algo persoal hai na vontade de publicar en galego: el tamén fala unha lingua minorizada.

Agardamos pola súa nova novela.

Odio abril

Odio abril

Xosé Carlos Caneiro, 05 de maio de 2009, La Voz de Galicia

 

Ten vostede todo o dereito a pisotear esta columna, queimala, cuspir sobre o nome do columnista e lacerar a súa memoria co desdén e o desprezo. Entendo perfectamente a súa postura, lectora ou lector amable. Pero non podo caer no caixón do tópico e calar un día máis a verdade que me vive e alimenta: odio abril. Paso a vida esperando abril e sempre decepciona. Abril de gripe e alerxia, abril catarro e marrón. De augas mil e mil augas que nos cobren e deterioran. Abril dos poetas que cantan e preguntan, tristísimos, quen roubou este mes «marabilloso». Ou como Neruda, máis real: «Yo estaré tan lejano que tus manos de cera ararán el recuerdo de mis ruinas desnudas. Comprenderás que puede nevar en Primavera y que en la Primavera las nieves son más crudas». Abril canalla. Media vida agardando por ti para esto. Para que marches e me deixes peor, en derrota. Peor e case vencido pola tos, o tabaco que non fumo, o ron que non cura a tristeza. Esta vez convírtome nun home intrépido e asino con todas as consecuencias esta declaración. Odio e ámote, mes marrón que queres vestirte de verde. E aquí me quedo abrazado a este cinco de maio que non é igual a ti. Este mes sen melancolía nos recantos do corazón, ese órgano que sístole diástole vai facéndonos humanos e mellores. Penso en ti e a ti renuncio, quizá porque ninguén pode amarte como eu te amo. Renuncio porque non hai nada máis xeneroso que renunciar ao máis amado para que o máis amado encontre o camiño: na procura da risa. Odio abril porque quedei sen pilas e son un boneco correndo a noite, como un náufrago. Porque doe pensar que restan miles de horas esperando por ti, toda unha vida. E volverás. E ganará a decepción outra vez a batalla. A felicidade consiste en non esperar a felicidade. Non esperar nada de ti, só quererte. A ti, que me faltas este martes. Comprenderás que puede nevar en primavera...

Un libro, un amigo

Un libro, un amigo

Hoxe é un día de celebración especial nos colexios por ser o Día do libro. Todos os centros educativos teñen actividades relacionadas co evento. Nunca fun moi partidario destas celebracións, tampouco do día das Letras Galegas. O día do Libro e das Letras deben ser todos os días do ano. Non só dous. Así e todo, moitos opinan que son días nos que aumentan a venda de libros e favorecen a lectura.

Ler debe ser un hábito. Polo tanto, ten que ser algo diario, que nos saia expontaneamente. Temos que ter sempre un momento, un tempo para nós e disfrutar dun bo amigo como é un libro. Para que os nenos, adolescentes lean deben, en primeiro lugar, facelo os pais e en segundo lugar, os docentes debemos transmitirlle o amor, o placer, o goce de viaxar através da imaxinación cos personaxes dunha novela; de emocionalos cos versos dun poema. Para isto os libros que lles poñamos de lectura obrigatoria non poden ser un suplicio, un castigo. Debemos procurar obras amenas, entretidas, con intriga, que os enganchen pero ao mesmo tempo que os eduquen e formen. É certo que moitas veces se queixan de que son moi aburridos, que lles caen das mans, que non poden ler máis de 5 páxinas seguidas. Estas obras, aínda que sexan de moita calidade, deberiámolas evitar para os nenos e adolescentes. Xa as lerán cando sexan adultos, se son lectores reais e queren coñecer os grandes da literatura universal. Todos lemos algunhas obras por obriga e de mala gana. Eu como estudante tiven que tragalas. Non llas recomendaría nunca a ninguén, nin as volvería ler.

Leamos e disfrutemos cos libros!

 

Premio Carracedo 2009: Afonso Vázquez Monxardín

Premio Carracedo 2009: Afonso Vázquez Monxardín

O profesor, historiador, lingüísta, investigador, articulista, acaba de gañar o Premio de xornalismo Xosé Aurelio Carracedo do ano 2009 da Deputación de Ourense. O xurado valora a calidade, nivel cultural e crítico dos seus artigos publicados no xornal de La Región durante o ano pasado.

Creo que é un recoñecemento merecido. Os seus artigos son de temática variada, moi acertados, amenos. Pode escribir sobre o idioma galego, historia, arqueoloxía, natureza, viaxes, etc, pero sempre ten algo que capta ao lector. Os que o coñecemos dende hai anos, como compañeiro, sabemos tamén da súa xenerosidade. En varias ocasións o "utilizamos" para conferenciar aos nosos alumnos, mostrando sempre todo o seu desinterés material e a súa boa disposición para acudir cando o precisamos.

Seguiremos disfrutando das súas colaboracións no xornal de Ourense, esperemos que moitos anos.

Parabéns Monxardín!!

O día da Terra

O día da Terra

No ano 1970 As Nacións Unidas declararon o 22 de abril Día da Terra. Se nese momento había datos para preocuparse polo planeta, moitos máis temos no día de hoxe. A maior preocupación é o cambio climático xa que é un problema global para a vida e que, polo tanto, nos afecta a todos. Se, como din os expertos, non ten solución, o que si se pode é aminorar os seus efectos. De aí que nos concienciemos e contribuamos a elo, segundo as nosas posibilidades.

A verdade é que quen máis sofren as consecuencias son quen menos culpa teñen. Falamos dos países menos desenvolvidos. Estes son os que padecen as grandes secas, os maiores ciclóns, inundacións, etc. Mentres que os países do primeiro mundo, somos os que máis contaminación e emisións de CO2 producimos. Galicia, ademais de emitir por encima da media española, a tendencia é aumentar as emisións nos próximos anos. Parece que só a Central de As Pontes emite máis CO2 que por exemplo, todo Navarra. Abraiante, non!?

O problema hai que abordalo dende dous puntos. O primeiro aforrar enerxía. O segundo apostar polas enerxías renovables: centrais de biomasa, eólicas, solares, etc. Pero ninguén pode manterse ao marxe. Todos temos que concienciarnos do problema. Todos temos que aportar algo, dende o noso traballo, dende a nosa cidade, vila ou aldea. Todos podemos contribuír a, se non solucionar, aminoralo. Temos que aforrar auga nos fogares, enerxía (luz), calefacción, usar menos os transportes. Dependemos moito do coche. Ás veces non queremos camiñar 5 ou 10 minutos para ir ao noso traballo. Camiñar é bo para a nosa saúde e tamén para o planeta. Ademais axúdanos a estar máis delgados. Todos queremos ter unha bonita figura. Poñámonos a andar!!

 

Colección

Colección

A vida coleccionaba miradas. El, o coleccionista, pasou o tempo gravando os ollos que o miraban mentres vivía. Cando se xubilou sentaba no parque e recordaba todas as miradas que o fascinaron. Unhas eran ocres, outras tan verdes que deixaban a escuras o campo de abril. Sentado e triste esperaba, como Penélope. O que daría por unha dama que esperase por el nalgún lugar. Pero a xente que senta no parque para recordar miradas só ten un destino: a soidade. De todas as miradas só quedaba unha. Cada vez que viña aos seus ollos, que era sempre, esbozaba un sorriso doce. Ela dixéralle iso algunha vez: «Cando penses en min, ri. Non quero que me recordes con amargura». Aquela mirada ocupaba a súa vida. Non había un recanto no que non estivese. Unha tarde calquera dun abril calquera el pensou que entolecera de verdade. Encontrou sentada no parque a mirada que sempre o perturbou. Ola, dixo ela. El non puido dicir nada. Só mirala. Contoulle que ela tamén se dedicou a coleccionar cousas inservibles. Levouno á súa casa. El, que xa non bebía, pediu unha copa de güisqui seco (como a miña vida sen ti, engadiu). Escoita, dixo ela. E falou: «Agora estarás durmida acariñando os soños que nunca me contas. Oxalá puidese estar aí pegado, como as sabas. Cando leas estas poucas palabras pensarás outra vez que os homes coma min non conveñen ás mulleres coma ti. Despois has de esquecerme. Pero eu sei que as palabras seguirán danzando baixo a lúa dos teus ollos, que é máis linda que a lúa chea que nos mira bailando boleros». Era a última carta que el escribiu. Para ela. Ela, que tamén coleccionaba cousas inútiles. Pensaron que era hora de iniciar unha nova colección. O resto da vida dedicáronse a recuperar o tempo. El, a súa mirada. Ela, as súas palabras. Contan que non se separaron nunca máis. Eu, que os coñezo, só quería contar a súa historia: unha colección de amor.

Xosé Carlos Caneiro La Voz de Galicia  17/4/2009